TÜRKİYE İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarına nazaran; 2023 yılında enfeksiyon ve parazit kaynaklı vefat sayısı, son 5 yılın en yüksek düzeyine ulaştı. Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, “Ölümler daha çok viral ve bakteriyel enfeksiyonu kapsıyor. Şu anda Türkiye’de vefata neden olabilen teneffüs yolu enfeksiyonlarının hepsinde artış var” dedi.
TÜİK’in açıkladığı mevt ve mevt nedeni istatistiklerine nazaran; 2023 yılında enfeksiyon ve parazit kaynaklı hastalıklar nedeniyle ömrünü yitiren kişi sayısı, son 5 yılın en yüksek düzeyine ulaştı. 2018’de enfeksiyon ve parazit kaynaklı hastalıklar nedeniyle 10 bin 854 kişi ömrünü yitirdi. 2023’te ise 9 bin 999’u erkek, 9 bin 592’si bayan olmak üzere toplam 19 bin 591 kişi hayatını kaybetti. Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, kelam konusu datalara ait değerlendirmede bulundu. Prof. Dr. Ceyhan, “Ölümler daha çok viral ve bakteriyel enfeksiyonu kapsıyor. Münasebetiyle burada da her yıl biraz daha artış görüyoruz. Şu anda Türkiye’de mevte neden olabilen teneffüs yolu enfeksiyonlarının hepsinde artış var. Yalnızca Türkiye’de değil, dünyadaki bütün ülkelerde vefat artış suratı bu şekilde” diye konuştu.
‘ÖNLEMLERİ KALDIRINCA HASTALIKLAR SÜRATLİCE YAYILDI’
Aslında bunun beklenen bir durum olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Ceyhan, “Çünkü pandemi devrinde teneffüs yoluyla bulaşan hastalıkları izolasyonlarla keserek; okulları, iş yerlerini kapatarak esirgeyici tedbirler aldık. Bu kollayıcı tedbirler, öteki hastalıkların sıklığını çok önemli bir biçimde azalttı. Artık bu artışın iki nedeni var; birinci neden; 3 yıl boyunca insanları izole ederek teneffüs yolu enfeksiyonlarının beşerler ortasında yayılmasını engelledik. Münasebetiyle beşerler bu hastalıkları geçirmedi, bağışıklık sistemleri de ona nazaran adapte oldu. Sonra aniden bütün tedbirleri kaldırınca bu hastalıklar süratlice yayılmaya başladı. İkinci neden ise bunların kıymetli bir kısmı aşı ile önlenebilen hastalıklardı. Bilhassa pandemi periyodunda aşı zıddı kümelerin yaydığı yanlış bilgilerin son derece rahat bir ortamda yayılması ve buna müdahale edilmemesi sonucunda beşerler daha az aşı yaptırmaya başladı. Grip aşılarını yaptıran sayısı azaldı, kızamık, menenjit ve tüberküloz aşılarını yaptıranların sayıları azaldı. Bunların hepsi sayılarla sabit; bu türlü olunca da çok önemli ölümlere yol açabilen bu hastalıklar daha fazla görülmeye başladı” dedi.
‘AŞILAMA ORANLARININ ARTIRILMASI GEREKİR’
Prof. Dr. Ceyhan, solunum yolu enfeksiyonlarında aşı yaptırmamaya bağlı ölümlerin gerçekleştiğini vurgulayarak, “Covid dünyada bitmiş değil, her ülkede aşikâr sayıda görülüyor ve yeni yeni varyantlar da çıktıkça devam ediyor. Bir taraftan da bu yılki grip sayısı, son 3 yılın çok üzerinde. Kızamık sayısı ve menenjit sayıları arttı. Hasebiyle aşı yaptırmamaya bağlı olarak enfeksiyon hastalıklarında vefatlar oluyor. Devletin alacağı tedbirleri daima konuşuyoruz. Aşılama oranlarının artırılması gerekir, aşı ile ilgili palavra bilgilerin bu kadar rahat yayılmaması gerekir” diye konuştu.
‘YENİ PANDEMİLER YAŞAYACAĞIZ’
Solunum yolu enfeksiyonlarının yayılımının önlenebilmesi için alınabilecek önlemlerden de bahseden Prof. Dr. Ceyhan, “Bu çeşit hastalıkların, bilhassa Covid’in yayılımını önlemek için, pandemi vaktinde olduğu üzere yurt dışından gelişlerde bir şikayet sorgulaması yapıp, şikayeti olanlardan bir örnek alınması gerekir. Bir etkin sürveyans yapıp, toplumda hastalıkların sıklığı konusunda teşhis konulması gerekir. Bizde şu anda faal sürveyans yok. Etkin sürveyans dediğimiz; kendiniz gidip, tarayıp, hastalığın sıklığını bulmaya çalışırsanız, o faal sürveyanstır. Fakat yalnızca sizi gören tabipler tarafından hastalık sayısı bildirilirse, bu pasif sürveyanstır. Bizde çok pasif bir sürveyans yürütülüyor. Bu hastalıklar yok olmadı. Çok önemli bir biçimde, bilhassa yaz aylarında yurt dışından tatil için, turizm için gelen insanların sayısı arttıkça bu tip hastalıklar yurt dışından Türkiye’ye giriyor. Münasebetiyle risk kümelerine teklifim; kalabalık ortama girdikleri vakit yanlarında daima maske bulundursunlar. Salgın sırasında çantamızda bir dezenfektan bulundurmak üzere bir alışkanlık edinmiştik. Bu alışkanlığı sürdürmek lazım. Salgınlar artık sarsıntı üzere; bu son salgın değil. Daha yeni pandemiler yaşayacağız fakat zelzelede olduğu üzere vaktini bilemiyoruz. Hasebiyle insanların hayatını ona nazaran düzenlemesi lazım. Salgın her an çıkacakmış üzere hazırlıklı olmak lazım. Yakın temastan kaçınmak lazım. Bizim kültürümüzde olduğu için daima sarılarak selamlaşırız lakin bu sakıncalı bir şey. Artık dokunmadan da selamlaşmayı öğrenmemiz lazım” değerlendirmesinde bulundu.
