Kurkumin, zerdeçal bitkisinin (Curcuma longa L.) ana bileşeni olarak bilinen ve Asya’nın tropik bölgelerinde yaygın olarak yetişen doğal bir polifenoldür. Halk ortasında “zerdeçal, Hint safranı, safran kökü, zerdeçöp” isimleriyle tanınan bu husus, zerdeçalın rizomlarından (kök yahut sürgün kısmı) elde edilir. Endonezya, Çin, Jamaika, Pakistan ve Peru üzere ülkelerde yetişen zerdeçal bitkisi, bilhassa antioksidan özellikleri ile dikkat çeker.
KURKUMİNİN NEDİR?
Kurkumin, klâsik Çin ve Hindistan tıbbında 6000 yıllık bir geçmişe sahip bir bileşiktir. 200 yıl evvel Vogel ve Pelletier tarafından “sarı renk veren madde” olarak tanımlanmıştır. Yağda çözünebilen bu pigment, asidik ve nötr ortamlarda çözünmez ve temel olarak karaciğer ile bağırsaklarda metabolize olur. Besin ve İlaç Yönetimi (FDA), kurkumini “genellikle inançlı olarak tanınan” bir bileşik olarak kabul etmiştir.
ZERDEÇALIN ANA VE ETKEN UNSURU: KURKUMİN
Zerdeçal bitkisinin ana bileşenlerinden biri olan kurkumin, doğal bir polifenol olarak öne çıkar. 3 gramlık zerdeçalın içerisinde yaklaşık 30-40 mg kurkumin bulunur. Kurkumin, sıvı öz, tentür yahut toz içeren kapsüller biçiminde kullanılabilir. Yetişkinler için standart toz kurkumin kullanımı günde 3 kez 400-600 mg olarak önerilmektedir.
KURKUMİNİN FAYDALARI
Oksidatif Gerilimi Giderir: Özgür radikallerin oluşturduğu ziyanlı tesirleri önler ve antioksidan tesir sağlar.
Antidiyabetik Tesiri: Kan glukoz düzeyini düzenler, insülin direncini ve glisemik durumu güzelleştirir.
Hipertansiyonu Önler: Anjiyotensin-I reseptörlerinin ekspresyonunu düzenleyerek hipertansiyon gelişimini pürüzler.
Kolesterol Düzeylerini Düzenler: Trigliserit düşürücü yarar sağlayarak kolesterol düzeylerini istikrarlar.
Karaciğer Sıhhatini Korur: Hepatik yağ birikimini önleyerek karaciğer hastalıklarının gelişimini maniler.
Antiinflamatuvar Tesiri: Sistemin inflamasyonlarını önleyerek antiinflamatuvar tesir sağlar.
Metabolik Sendrom Tedavisinde Rol Oynar: Obezite ve obezitenin neden olduğu ziyanlı tesirleri giderir.
Kardiyovasküler Sıhhati Dayanaklar: Kardiyovasküler sistemin düzgün çalışmasını sağlayan enzimleri düzenler, ateroskleroz lezyonlarının gelişmesini önler.
Romatoid Artrit ve Öbür İltihaplı Hastalıklara Yeterli Gelir: Romatoid artrit semptomlarında düzgünleşme sağlar, pankreatit ve gut hastalıklarına yarar sağlar.
Nörodejeneratif Hastalıklara Karşı Esirgeyicidir: Parkinson ve Alzheimer hastalıklarına karşı hami tesir sağlar.
Gastrointestinal Rahatsızlıkları Giderir: Gastrointestinal sistem rahatsızlıklarını ve neden oldukları semptomları hafifletir.
Kanserle Uğraşta Yardımcıdır: Kan, göğüs, beyin ve gastrointestinal sistemlerde ortaya çıkan kanser hücrelerinin büyümesini önler.
KURKUMİNİN ZARARLARI
Kurkuminin toksik tesiri ve yan tesirleri hayli azdır. Akut, subakut, subkronik ve kronik toksisite çalışmalarında rastgele bir yan tesir yahut komplikasyon gelişmemiştir. Yüksek dozlarda kurkumin kullanımının oksidatif gerilimi tetikleyerek DNA hasarına neden olabileceği öne sürülse de, kurkuminin antimutajenik tesir gösterdiği birçok çalışma ile kanıtlanmıştır.
KURKUMİNİN HASTALIKLARLA İLİŞKİSİ
Kurkumin yahut zerdeçal kullanımının alerjik tepkilere neden olduğuna dair rastgele bir delil bulunmamaktadır. Lakin ender de olsa alerjik kontakt dermatit, ürtiker, eritem, papül ve vezikül oluşumuna neden olabilmektedir.
GEBELİKTE KURKUMİN KULLANIMI
Zerdeçal bitkisinin annelerde süt üretimini artırmak maksadıyla klâsik olarak kullanıldığı bilinmektedir. İnsanlarda gebelik ve emzirme periyodunda kurkumin kullanımı hakkında olumsuz bir tesir gözlenmemiştir. Lakin bu devirlerde kurkumin kullanımının güvenilirliğine dair kâfi bilimsel araştırma olmadığı için, doktor önerisi dışında kullanılmaması önerilir.
RENKLENDİRİCİ KURKUMİN NEDİR?
Renklendirici kurkumin, zerdeçal bitkisinin köklerinden çeşitli prosedürlerle elde edilen bir besin boyasıdır. Sarı ve turuncu renklere sahip bu pigment, köri tozu üretiminde, renklendirici, aroma verici, kollayıcı ve dokumacılık boyası olarak kullanılmaktadır.
KURKUMİN NE HALDE KULLANILIR?
Kurkumin, besin desteği olarak kapsül yahut toz formunda bulunabilir. Ayrıyeten zerdeçal bitkisinden elde edilen baharatın yemeklerde kullanılması ile de kurkumin alınabilir.
Kurkumin, doğal yapısı ve sıhhate olan sayısız yararları ile hem klâsik tıpta hem de çağdaş tıpta değerli bir yere sahiptir. Düşük toksisitesi ve çok istikametli kullanım alanları sayesinde, bu mucizevi bileşik, gelecekte de sıhhat alanında büyük bir rol oynamaya devam edecektir.
