Avrupa Kurulu Parlamenterler Meclisi (AKPM) Türkiye Raportörü Stefan Schennach, 11-14 Haziran tarihlerinde Ankara ve İstanbul’daki temaslarında Türkiye’ye, Selahattin Demirtaş ve Osman Kavala başta olmak üzere AİHM kararlarına uyulması gerektiği ihtarını yineledi.
Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi de geçen hafta yaptığı toplantılarda Kavala ve Demirtaş’ın hür bırakılması gerektiğini kayda geçirdi.
AKPM Türkiye Raportörü Avusturyalı siyasetçi Schennach geçen hafta Türk yetkililerle, AİHM kararlarının uygulanması ve Avrupa Kurulu ile yüksek seviyeli diyaloğun devam etmesi konusunda görüşmeler yaptı.
Temaslarına ait 18 Haziran’da bir açıklama yapan Schennah, Kavala ve Demirtaş ile cezaevinde görüşme imkanı bulduğunu söyledi.
Schennah, bunun için de Türkiye’nin AKPM heyeti başkanlığını yürüten AK Parti Ankara Milletvekili Tuğrul Türkeş’e teşekkür ettiğini kaydetti.
Avusturyalı raportör, Türkiye’de Dışişleri ve Adalet Bakanlığı yetkililerinin yanı sıra Anayasa Mahkemesi (AYM) üyeleriyle de görüştüğünü açıkladı.
“DEMİRTAŞ’A VERİLEN CEZAYI KINIYORUM”
Schennah açıklamasında, “Türk yetkililerle yaptığım görüşmelerde, Strasbourg’da bulunan mahkemenin (AİHM) kararlarının infazının Avrupa İnsan Hakları Kontratı’nda (AİHS) yer alan hukuksal bir yükümlülük olduğunu hatırlattım. Yetkililere, Sayın Kavala ve Sayın Demirtaş hakkındaki kararların uygulanması için gerekli tüm önlemleri gecikmeksizin almaları tarafında güçlü bir davette bulundum.” dedi.
Osman Kavala’nın Ekim 2017’den bu yana mahpusta olduğunu, AİHM’in Kavala’nın hür bırakılması için iki karar aldığını anımsatan raportör, Demirtaş’ın da Kobani davasında 42 yıl mahpus cezasına çarptırılmasını güçlü bir biçimde kınadığını söyledi.
Raportör, Kavala ve Demirtaş davalarında tahlilin Türk yargısında olduğunu, Bakanlar Komitesi’nin gündeminde olan bu iki davaya yasal tahlil bulunabileceğini kaydetti.
Ziyareti sırasında görüşme imkanı bulduğu sivil toplum örgütlerinin temsilcilerinden ceza infaz kurumlarının çok kalabalık olması ile mahpus ve tutukluluk müddetlerinin çok uzun olması konusundaki telaşlarını dinlediğini aktaran Schennah, “Ziyaretimin, Avrupa Kurulu ile örgütün en eski üyelerinden biri olan Türkiye’nin yetkilileri ortasındaki diyalog açısından kıymetli bir adım olduğuna inanıyorum.” dedi ve ekledi:
“Ayrıca ülkenin insan haklarını müdafaa sisteminin ve ortak Avrupa kıymetlerimizin güçlendirilmesine yönelik düzgün iş birliğimizi sürdüreceğimizi umuyorum.”
TÜRKİYE’YE YAPTIRIM BASAMAĞINA GELİNMEDİ
Avrupa Kurulu, Türkiye’nin Kavala’nın özgür bırakılmasını içeren AİHM kararlarını uygulamaması nedeniyle 2022 yılı başında ihlal prosedürü başlatmış ve hususun takibatını yürütme organı olarak misyon yapan Bakanlar Komitesi’ne iletmişti.
Konsey, Türkiye’nin AİHS’in 46. unsurunda yer alan yükümlülüklerini yerine getirmediği kararına varmış ve Kavala’ya ait kararın uygulanmaması durumunda yaptırım uygulamak durumunda kalacağını kaydetmişti.
Komite, 2 yılı aşan süreçte Türkiye ile diyaloğa öncelik vermiş ve yaptırım sürecini ötelemişti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da bu bahisteki son açıklamasını İspanya ziyareti sırasında basın toplantısında bir soru üzerine yapmış ve “terörist” olarak tanımladığı Kavala ve Demirtaş hakkındaki kararların yargı tarafından verildiğini söylemişti.
KOMİTE, “SERBEST BIRAKILMALILAR” DAVETİNİ YİNELEDİ
Kavala ve Demirtaş davaları, Bakanlar Komitesi’nin 11-13 Haziran günleri ortasında yaptığı toplantılarda da bir daha ele alındı ve Türkiye’ye birebir davetler yinelendi.
AİHM’nin 2019 ve 2022’de Kavala’nın derhal hür bırakılmasına ait kararlarının hala uygulanmadığını, davalının Seyahat olayları ve darbe teşebbüsüne katıldığına ait rastgele bir delil bulunmadığını sav eden Bakanlar Komitesi, Türkiye’nin AİHS’ten kaynaklanan yükümlülüklerini önemli biçimde ihlal ettiğini öne sürdü.
Komite, AYM yargılamalarının Kavala’nın hür bırakılması için değerli bir fırsat oluşturabileceğini lakin Kavala’nın 2 yıl evvel yaptığı müracaatın hala sürece alınmamış olmasının korku verici olduğunu da kaydetti ve AYM’nin bu mevzuyu bir an evvel ele alması ihtarında bulundu.
Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın davalarını da görüşen Bakanlar Komitesi, Türk makamlarından eski HDP eş liderleri hakkında verilen kararlar konusunda detaylı bilgi istedi.
Komite, Demirtaş ve Yüksekdağ’ın AYM’ye yaptıkları müracaatın sürece alınmadığını belirterek, bu sürecin daha fazla geciktirilmeden bir an evvel başlatılması gerektiği davetinde da bulundu.
