Kapalıçarşı‘da üç jenerasyondur halıcılık yapan bir ailenin üyesi Memet Güreli, Anadolu’nun klasik halı ve kilim dokuma yollarıyla ürettiği yapıtları tüm dünyaya tanıtıyor.
Güreli’nin dizaynla sanatı buluşturduğu eserler, “The Conran Shop”, “Anthropologie”, “Mansour Fine Rugs” ve “The Rug Company” üzere dünyaca ünlü tasarım mağazalarında sergileniyor.
Bu yıl 35’inci yılını kutlayan Dhoku markasının kurucusu Güreli, kuruluşundan bu yana memleketler arası üne sahip Türk dizayncılar Koray Özgen, Ela Cindoruk, Ayşe Birsel ve Alev Ebüzziyya Siesbye’ın yanı sıra Bibi Seck ve Filip Pagowski üzere sanatkarlarla da çalıştı.
Güreli, halının Türk kültüründeki yerini ve değerini, tasarımlarındaki ilham kaynağını ve milletlerarası alanda Türk halısının serüvenini AA muhabirine anlattı.
“Çıraklığını yaptığım için halıcığın en temel bahislerini bilirim”
Amcasının Kapalıçarşı’daki halı mağazasında 11 yaşında çıraklığa başladığını belirten Güreli, “Askerden sonra kendi işimi kurmaya karar verdim. Çıraklığını yaptığım için halıcığın en temel hususlarını bilirim. Halının ter çeşidiyle aşağı üst çalıştık.” dedi.
Memet Güreli, klasik halıcılıkla başladığı mesleğini, elde dokuma tasarım halıcılığa dönüştürmesinin çok kolay olmadığına dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Esasında en avantajlı tarafımız bu zorluktu. Kimsenin yapmadığı, herkesin ‘bitti’ diye düşündüğüydü. Bana nazaran bizim yaptığımız büsbütün o geçmişten gelen kültürü üst çekmektir. Bütün kurgumuz onun üzerine. Klasik dizaynlardan çıkıp yeni bir şey yapmak, bunu bitmek üzere olan dokuyucularla yapmak, markalaşmaya çalışmak ‘olmaz’ diye düşünülüyordu. Bunu yapmaya çalışırken daima şanslı olduk. Benim kendi adıma hayal edemeyeceğim isimlerin halı dizaynlarında yer alması, bizim için bir onur oldu. Samimi halimizden ötürü olduğunu düşünüyorum daima.”
“Bizim eserlerimizle çok parası olan beşerler ilgilenmedi”
Ticari tasanın dışında sanat ve estetik derdiyle çalışma fikrinin tasarım alanındaki sanatkarların güzeline gitmiş olabileceğine işaret eden Güreli, dünyanın süratli değişimini yakalamanın değerini vurguladı.
Üretilen halıların estetik telaşı yüksek, dünyayı ve çevreyi korumak ve geleneği yaşatmak isteyenler tarafından tercih edildiğinin altını çizen Memet Güreli, “Bizim eserlerimizle çok parası olan beşerler ilgilenmedi. Bohem burjuva diye tabir edilen kesite ulaştık. Birtakım güçlü semtlere tek bir tane halı satmıyoruz. Kimi semtlere satıyoruz zira orada sanatsal bir telaş var.” sözlerini kullandı.
Memet Güreli, gelecekte yeni koleksiyonlar üretmeyi hedeflediğini kelamlarına ekleyerek, “Bizim öykümüz kendi ölçeğinde öbür insanlara ilham oldu. Diğer dokuyucular, diğer markalar çıktı. Gaye sanatla el işçiliğini birleştirmek olunca, bu türlü bir şey çıktı ortaya. Başarımızı şöyle kıymetlendirmek âlâ olabilir; bizim başarımız, Kapalıçarşı’da turistlere halı satan bir halıcıdan, sanatsal eserler yapabilen uygun bir marka yaratma uğraşıdır.” halinde konuştu.
