Türk Pediatri Kurumu’nun (TPK) 22-26 Mayıs tarihleri ortasında KKTC’de gerçekleştirdiği 59’uncu Türk Pediatri Kongresi’nde, pediatri tarihinde birinci sefer, “doktor hatası” teziyle dava edilen bir doktorun 13 yıllık hukuk çabası, bilimsel oturumlardan birine bahis oldu. Çocuk tabibi Recep Kavas, 173 bin TL tazminat talebiyle başlayıp yasal faizler hariç 7 milyon TL’ye ulaşan ve hala devam eden davayla ilgili yaşadıklarını birinci sefer Demirören Haber Ajansı’na anlattı. Oturum Başkanlığını yapan Türk Pediatri Kurumu Özel Hekimlik Kurulu’ndan Dr. Cihan Avaroğlu ise tabiplerin kongrelerde, “bilim” tartışması gerekirken, artık “hekim hatası” argümanıyla birden fazla haksız yere açılan davaları konuşmaya başladıklarını, tabiplerin adliye koridorlarında koşturmaktan, hekimlik yapmaya fırsatının kalmadığını kaydetti.
Tam 13 yıldır bitmeyen ve tıbbi uygulama kusuru (malpraktis) teziyle Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Recep Kavas’a açılan davaya husus olan olay, 4 Ocak 2009 tarihinde İstanbul’da çalıştığı özel bir hastanede gerçekleşen prematüre ikiz doğumuyla başladı. Argümana nazaran Dr. Recep Kavas, 30 hafta 1 günlük olarak bin 515 gram tartıyla dünyaya gelen prematüre ikiz bebeklerin, tüm risklerine karşın haftalarca ağır bakım tedavilerini gerçekleştirdi. 27 gün sonra her iki bebek uygulanan ağır tedaviler sonrası hayati risklerini atlatmış olarak sağlıklı biçimde ailesine kavuşturuldu. Taburculukta, hem kendisi tarafından kelamlı olarak, hem de aileye verilen epikriz dokümanında yazılı olarak, bebeklerin 3 gün içinde çocuk nörolojisi ve göz muayenesine götürmeleri, 3 gün sonra da Dr. Kavas’a kontrole getirmeleri gerektiği belirtildi. Aile, 3 gün sonra tekrar denetime geldiğinde bebeklerini, yeni doğanlarda ‘retina damar muayenesi’ olarak bilinen ve prematüre bebekler için hayati kıymet taşıyan ROP muayenesine götürmedikleri ortaya çıktı.
“HEM KELAMLI HEM YAZILI OLARAK UYARDIM”
Dr. Kavas, derhal muayeneye gitmeleri gerektiğini tekrar hem kelamlı hem olarak yazılı söz etti, üstelik aileye bebeklerin durumunu anlatır hastane antetli yazılı bir doküman de verdi. Böylelikle bebekler şimdi 30 günlükken, çabucak ROP muayenesinde ehil bir üniversite hastanesine sevk etti. Lakin ilgili göz kliniğinde o gün randevu olmadığı gerekçesiyle ROP muayenesi yapılmadı ve 1 hafta sonraya randevu verildi. Aile, bu durumu da Dr. Kavas’a bildirmedi. Nihayet bebeklere 40 günlükken yapılabilen göz muayenesinde, ikizlerden birinde evre 4 ROP (prematüre retinopatisi) nedeniyle körlük geliştiği tespit edildi. Aile, tüm olanlardan çocuk tabibi Dr. Kavas’ı sorumlu tutarak, olaydan 2 yıl 9 ay sonra, 173 bin TL tazminat istemiyle dava açtı. İşte 13 yıldır bitmeyen, vakit geçtikçe “dosyaya maddi yanlışların da eklendiği” mahkeme süreci bu halde başladı.
2009 DOĞUMLU ÇOCUKLAR BİR ANDA 2019 DOĞUMLU OLDU
İstanbul Anadolu Adliyesi Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülen davada, lokal mahkeme 2016 ve 2021’de iki kere doktor lehine davayı reddetti. Lakin ailenin temyize gitmesiyle, 2018 ve 2022’de Yargıtay tarafından her iki karar da bozuldu ve dava devam etti. Geçen yıl lokal mahkemede, “meydana gelen körlüğün ROP muayenesi dışında öteki bir nedenle oluşup oluşmadığı konusunda, davalı doktor ve davacı ailenin kusur durumunun belirlenmesi için tanzim edilecek raporun düzenlenip, mahkemeye acele formda iletilmesi” üst yazısı ile davada üçüncü tıp başladı. Dr. Kavas, bunun üzerine 2023 Ağustos ayında İsimli Tıp’tan gelen raporun son paragrafındaki mütalaa kısmında, 4 Ocak 2009 doğumlu çocukların, bir anda 10 yıl ileri atarak 4 Ocak 2019 doğumlu olarak sehven kayda geçtiğini vurguladı. O yıllarda geçerli olan ulusal ve memleketler arası tıbbi kriterlere uygun davrandığını söz eden Dr. Kavas, şunları söyledi: “2011’de açılan dava 2024 yılında hala devam ediyor. 22 yıllık çocuk hastalıkları uzmanıyım, bunun 13 yılını bu davanın gölgesinde geçirdim. Çocukluğumdan beri aşkım diyebileceğim bir uzmanlık alanını seçtim, en büyük hayalim çocuk tabibi olmaktı. Biz tabipler evvelden ‘Önce ziyan verme’ unsuruyla hareket ederdik fakat artık ‘Önce ziyan görme’ unsuruna dönüşmüş durumda bu durum. Artık kimse riskli branşları seçmiyor.”
“DOKTOR, POLİSİYE SİSTEMLERLE Mİ AİLEYİ TAKİP EDECEK”
Dr. Kavas’ın 59’uncu Türk Pediatri Kongresi’ndeki oturumuna başkanlık eden TPK Özel Hekimlik Komitesi’nden Dr. Cihan Avaroğlu ise belgeyi tekraren incelediğini söyleyerek, “Bu kongrede birinci defa bu türlü bir olaya konut sahipliği yapıyoruz. Dünyada da sanırım bir birincidir. Bir malpraktis davasının mağduru doktor arkadaşımızı konuşmak zorunda kaldık. Bu davanın evrakını tekraren okudum. Tıbbi kusur yok. Tıbbi yanılgı olsaydı, zati çocuklar şifa ile taburcu edilemezdi. Hatta bu kadar riskli bir mühlet içerisinde (yoğun bakımdaki kritik tedavilerine rağmen) bebeklerde en ufak bir enfeksiyon bile gelişmemiş. Birinci mantıksızlık, her şeyin sorumluluğunun çocuk hekimi arkadaşımızda görülmesi. Ailenin (yazılı ve kelamlı ihtara rağmen) muayeneye gitmemesinin sorumluluğu da doktor arkadaşımızda. Doktorun hızla yönlendirdiği üniversite hastanesinde 7 gün sonrasına randevu veriliyor ve üstelik aile, doktora bir geri dönüş de yapmıyor bununla ilgili. Yani bu doktor, bu hastanın ROP muayenesine gidip gitmediğini polisiye metotlarla mi takip edecekti?” dedi.
DAVANIN AKIŞINI DEĞİŞTİREN HATA
Mahkemenin bu kararları vermesinde uzman raporlarının tesirli olduğuna işaret eden Dr. Avaroğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bilirkişi raporlarını da mahkeme, İsimli Tıp Kurumu’ndan talep eder. Oysa Adli Tıp Kurumu raporlarında 10 yıllık çok büyük maddi bir kusur var. Bu yanılgı, tabibin dava akışını da baştan sona değiştiriyor. En son mütalaa kısmında, bir anda hiçbir formda izah edemediğimiz bir gerçekle karşılaşıyoruz. 4 Ocak 2009 doğumlu olan çocuk, bir anda 4 Ocak 2019 doğumlu oluyor. Sıhhat Bakanlığı’nın riskli bebeklerde ROP muayenesiyle ilgili birinci genelgesi 2011’de yayınlanıyor, Türk Neonatoloji (Yenidoğan) Derneği’nin bu mevzudaki kılavuzu ise 2016 yılında. Haliyle siz, 2009’da yapılan bir muayene, müdahale yahut tedavi sürecini, 2011 ve 2016’da çıkarılan yönetmelik ve kılavuzlara dayandırıp tabibi sorumlu tutarak yargılıyorsunuz.”
“BİLİRKİŞİ HEYETİNDE YENİDOĞAN UZMANI DEĞİL ORTOPEDİST VAR”
Dr. Avaroğlu, atanan uzman heyetlerinde de bu hadiseyi hakikat ve hakkaniyetli bir formda pahalandırmak için gerekli mesleksel “branş yetkinliğinin” bulunmadığına da itiraz ederek, “Bu davada uzman konumunda olması gereken kişi öncelikle yenidoğan uzmanıdır. Çocuk ağır bakım uzmanının da olması gerekir. Ayrıyeten kesinlikle ve kesinlikle retina konusunda uzman bir göz tabibi olmalıdır. Bizim evrakımızda ise bir davada uzmanda çocuk doktoru var lakin hematoloji konusunda çalışıyor, bir genel çocuk doktoru var, bir göz doktoru var fakat retina uzmanı değil, bunlar dışında da (konuyla ilgisiz) ortopedi, göğüs cerrahisi var ve bir de lider var. Halbuki dava özelinde bir komite kurulması gerekir ki hakkaniyet elden gitmesin. En son 25 Nisan 2024’de yeni bir duruşma gerçekleşti ve bu duruşmada da meslektaşım yenidoğan uzmanlarından, üniversite hastanelerinden almış olduğu tüm raporları mahkemeye sundu. Üst ihtisas kurumu olan İsimli Tıp Kurumu’ndan yeni uzman raporu talep etti. Birebir vakitte Türk Neonatoloji Derneği’nden de görüş alınmasını talep etti. Fakat (işin asıl uzmanı olan) dernekten görüş alınması talebi reddedildi. Belgenin, İsimli Tıp Kurumu’ndan tekrar görüş alınması üzerine sevkine karar verildi ve şu anda bunu bekliyoruz.”
DOKTORLAR HASTANELERDEN ÇOK ADLİYELERDE
Dava başladığında 173 bin lira olan tazminat isteminin şu an, yasal faizleri ve avukat masrafları hariç 7 milyon liranın üzerine çıktığına da dikkat çeken Dr. Avaroğlu, bunların da eklenmesiyle ölçünün 15 milyon TL’yi geçeceğini vurguladı. Artık güç branşların seçilmediğini, yalnızca 50 tane çocuk tabibinin ROP davası ile uğraştığını, başka branşlardaki dava sayılarını iddia bile edemediklerini söyleyen Dr. Avaroğlu, her meslekte olduğu üzere hekimlikte de kusurlar olabileceğini lakin bir tabibin malpraktise neden olduğu durumda, hakkaniyetle yargılanarak uygun ceza alması gerektiğini belirterek kelamlarını şöyle noktaladı: “Şu anda benim bildiğim yalnızca pediatristler ortasında 50 tane malpraktis ROP davası var. Öteki branşları ilgilendiren davaların sayısını dahi bilmiyoruz. Evvelden en yüksek puanla girilen çocuk hekimliği, şu anda tercih bile edilmiyor. Artık tabipler risk almak istemiyorlar. Bayan doğum, çocuk cerrahisi branşları da birebir biçimde. Bu demektir ki yarın öbür gün tahminen de bir yenidoğan uzmanı bulamayacağız. Biz tabip olarak adliye koridorlarında koşturmak istemiyoruz. Biz doktor olarak kanun hususlarını ezberlemek istemiyoruz. Biz, hekimlik yapmak istiyoruz.”
