Saat 10.30’da başlayan toplantıda komitesi ilk gündem maddesi dijital telif yasası oldu. Dijital Mecralar Kurulu Başkanı Hüseyin Yayman, toplantıda yaptığı konuşmada “Tarihi bir gündeyiz” vurgusu yaparken “Basın işçileri için büyük bir adım atılacak” tabirlerini kullandı.
Dijital Mecralar Komitesi, yayıncıların haklarını korumak için Rekabet Kurumu ve Telif Hakları Genel Müdürlüğü’nün iştiraki ile toplantı gerçekleştiriyor.
GOOGLE YILLARDIR HAKLARI SÖMÜRÜYOR
Google ve arama motorları yıllardır yayıncıların haklarını sömürüyor. Yayıncılar, haklarını alabilmek için Avustralya, Kanada ve AB ülkelerinde olduğu üzere haberin telif kapsamına alınmasını talep ediyor. Dijital Mecralar Komitesi, yayıncıların talebi ile Dijital Telif Yasası çalışmalarına sürat verdi.
Komisyonda bugün Rekabet Kurumu ve Telif Hakları Genel Müdürlüğü’nün iştiraki ile kritik bir toplantı gerçekleşiyor.
“TARİHİ BİR GÜNDEYİZ”
Komisyon Başkanı Hüseyin Yayman, “Tarihi bir gündeyiz” diyerek başladığı konuşmasında, “Personel istihdam eden, içerik üreten, bu mevzuda kurumsal yapıya giden yerlerin yapıtlarının, haberlerinin hiçbir telif ödenmeden alınması bu kurumların kan kaybetmesine neden olmaktadır. Bu yapılar vakit içinde güç kaybedecek. Bu hakların alınamaması, vakit içerisinde habere ulaşmak için ortaya konan emeğin yok olması manasına geliyor.” dedi.
Yayman’ın açıklamaları şöyle:
Tarihi bir gündeyiz. Basın işçileri için büyük bir adım atılıyor. Dijital telif için yasal bir altyapı hazırlamaya çalışıyoruz. FSEK’in yapılış tarihinin 1951, bugünün 2024 olduğunu düşünürsek nasıl bir durumla karşı karşıya olduğumuzu görürüz.
“FSEK ÇAĞIN KAİDELERİNE AYAK UYDURAMAZ DURUMDA”
2.Dünya Savaşı sonrası çıkan bu Fikri Sinai Eserler Kanunu günümüz kurallarına ayak uyduramaz durumdadır. Emek hırsızlığının önüne geçmek zorundayız. İrtibat dünyasında ihtilalin yaşandığı bir çağdayız.
Bugün biz 28.yasama periyodunun 6.toplantısında bu mevzuyu ele alacağız.
“HABER TELİF KAPSAMINA ALINMALI”
Haberin fikir ve sanat yapıtı sayılması için bir talep var. Kurul bunu kıymetlendirecek. Ben de bu hususta haberin telif sayılması gerektiğini düşünüyorum. Avrupa’da ve dünyada bunun bu türlü olduğunu görüyoruz.
“YAYINCILAR KAN KAYBEDİYOR”
Personel istihdam eden, içerik üreten, bu mevzuda kurumsal yapıya giden yerlerin yapıtlarının, haberlerinin hiçbir telif ödenmeden alınması bu kurumların kan kaybetmesine neden olmaktadır. Bu yapılar vakit içinde güç kaybedecek. Bu hakların alınamaması, vakit içerisinde habere ulaşmak için ortaya konan emeğin yok olması manasına geliyor.
“ETKİLEŞİM ÜZERİNDEN TEK HEDEFİN PARA KAZANMAK OLAN YAPILAR İLE GAYRET ETMELİYİZ”
Kamusal haberciliği yerine temel problemi etkileşim almak olan, reklam geliri elde etmek olan isimsiz, geçersiz yapılara karşı bizim kesinlikle önlem almamız lazım.
“AVRUPA’DAKİ UYGULAMALAR TÜRKİYE’DE HAYATA GEÇMELİ”
Avrupa’daki uygulamalar Türkiye’de de hayata geçmeli.
Konuyla ilgili Rekabet Kurumu da Google Adwords soruşturmalarına ait bir sunum gerçekleştirdi.
Sunumda, “Dijital Telif Yasası genel prestijiyle, dijital mecralarda içerik üreten kişi, kurum ve kuruluşların ürettikleri İçeriğe ait telif haklarını muhafaza altına alınmasını amaçlamaktadır. Öbür bir tabirle, dijitalleşen medya dünyasında içeriklerin hak sahiplerinin müsaadesi alınmaksızın/telifsiz formda kullanılmasının önüne geçmek ve içerik sahiplerinin emeğini nemalandırmak maksadıyla bu tarafta bir yasa çalışmasına muhtaçlık duyulmaktadır.” sözlerine yer verildi.
Sunumda öteki ABD ve AB’de dijital korsanlıkla çabada yapılan düzenlemeler şu biçimde sıralandı:
Dijital Binyıl Telif Hakkı Yasası (ABD-1998): Dijital korsanlıkla çaba etmeyi ve telif hakkı sahiplerinin dijital içeriklerini muhafazayı amaçlıyor.
2019/790 Sayılı Dijital Tek Pazar’da Telif Haklarına ve Temas Haklara Ait Direktif (AB): 2023 yılının Haziran ayı prestijiyle GOOGLE 1500’e yakın yayını ile mutabakat yapmıştır
Çevrim İçi İçerik Paylaşımı Hizmet Sağlayıcılarının Relif Hakkı Sorumluluğu Hakkında Kanun (Almanya-2021): Yayıncılara Fiyat Ödenmesi
Fransız Fikri Mülkiyet Kanunu: Basın yayınlarının dijital ortamda çoğaltılman ve lletilmesi kapsamında ödenmesi gereken fiyatlar düzenlenmiştir.
Çevrim İçi Haberler Yasası (Kanada 2023): Kanada Radyo ve Televizyon Komitesi. Dijital platformlar ile haber şirketleri ortasında ticari pazarlık yöntemi. Uyuşmazlık durumunda zarurî tahkim yolu.
Çevrim İçi Haberler Yasası (Kanada-2023):
Müzakere süreci
Adil gelir paylaşımı
Mecburî tahkim çerçevesi
Toplu pazarlık
Uzmanlığı ile yayın ve telekomünikasyon bölümünde arabuluculuk deneyimi nedeniyle Kannada Radyo ve Televizyon Komitesine misyon ve fonksiyon tanımlanması
